. stichting Julianadorp 8 oktober 1909
  toespraak Pieter Loopuyt bij eerste steenlegging van de kerk
  de feitelijke aanzet tot van de wording van Julianadorp in 1906
  brief van Pieter Loopuyt van 30 october 1906 aan mogelijke geldschieters
  de twaalf vennoten van de Maatschap met doel het verkopen van bouwgrond gelegen in den polder Koegras
  bouwaanvraag in 1907 voor Loopuijtdorp dat in 1909 Julianadorp werd
  bijzondere instemming van koningin Wilhelmina met de naamgeving Julianadorp
  persbericht in de landelijke pers over de wording van Julianadorp oktober 1909
  bewoners van Koegras kregen een aankondiging van het nieuwe dorp toegestuurd
  Gemeente werd pas op 24 november van de stichting van Julianadorp in kennis gesteld
  vervolg Pieter Loopuyt, stichter van Julianadorp
  liquidatie van De Maatschap met verlies voor de comparanten
  gedenkraam in kerk geschonken door Pieter Loopuyt jr. dd.30 april 1909
  enkele foto's van vroeger en nu
  eerste foto Pieter Loopuyt ondekt in 2009
uitgebreide beschrijving van de stichting van Julianadorp voor de website www.julianadorp-parelvandekop.nl
aangepast 8 oktober 2013, met als belangrijkste bron van informatie :het regionaal archief Alkmaar
.
Stichting Julianadorp 8 oktober 1909
Julianadorp werd gesticht op 8 oktober 1909. Op die datum werd de eerste steen gelegd van de
kerk gelegen aan het Loopuytpark. Deze handeling werd verricht door Pieter Loopuyt (1859-1924),
kleinzoon van Pieter Loopuyt (1791-1872) de eerste particuliere eigenaar van de polder Het Koegras.
Met name door de inzet van Pieter Loopuyt jr. is het nieuwe dorp Julianadorp tot stand gekomen.
Pieter Loopuyt jr. was zoon van Jan Loopuyt en Maria Loopuyt-Zwijndregt. Distillateur en lid van de Fa. P.Loopuyt en Co. Hij zat in de gemeenteraad van Schiedam en was van 1904 tot 1921 dijkgraaf van het waterschap van de polder Het Koegras.
Hoe de stichting van Julianadorp verliep en wat daaraan vooraf ging is onder andere te lezen in een deel van het archief van familie Loopuyt met betrekking tot de polder Het Koegras en Julianadorp, dat
in bewaring is gegeven bij het Regionaal Archief te Alkmaar.
E�n van de stukken in dat archief is de rede van Pieter Loopuyt die hij uitsprak ter gelegenheid
van het leggen van de eerste steen van de kerk op 8 oktober 1909. Die rede kan worden gezien als
eerste bekendmaking van het nieuw te stichten dorp in de Noordkop van Noordholland, in het centrum van de polder Het Koegras, dat met instemming van koningin Wilhelmina, de naam Julianadorp kreeg. De ontdekking van de rede van Pieter Loopuyt in het archief van Loopuyt was de aanleiding om de wording van Julianadorp nog eens uitgebreid te beschrijven.
Het archief van Loopuyt is bij het Regionaal Archief te Alkmaar in bewaring gegeven met de opmerking,
dat bij het realiseren van een afzonderlijke Gemeente Julianadorp, het archief beschikbaar zou worden
gesteld aan Gemeente Julianadorp. Met de schaalvergroting die voor deze tijd zo kenmerkend is, zal dat
laatste zich helaas niet meer voordoen.
Middels publicatie van meerdere stukken van genoemd archief op deze website kunnen huidige bewoners
van Koegras en Julianadorp alsnog een goed inzicht krijgen in de wording van Julianadorp van 1906-1909
.
Uitnodiging van Pieter Loopuyt jr. gericht aan zijn relaties
.
Toespraak van Pieter Loopuyt op 8 oktober 1909
bij eerste steenlegging van de kerk in Julianadorp
De datum 8 oktober 1909 is tevens gesteld als
de dag van de stichting van Julianadorp
WAARDE TOEHOORDERESSEN EN TOEHOORDERS,

Gaarne voldoe ik aan het vereerend verzoek van het Comite' voor
den bouw der kerk te dezer plaatse om den eersten steen te leggen
der eerste kerk in den polder "Het Koegras" en meen ik dat het
goed is daarby een enkelen blik te slaan op de gescheidenis en de
ontwikkeling van onzen polder.

De polder "Het Koegras" heeft eene belangwekkende geschiedenis
en de dag van heden bewyst dat die geschiedenis nog niet ten einde is,
dat integendeel zyne ontwikkeling nog steeds in gang is.

Aanvankelyk groeide op de schorgronden alleen "Koegras",
dan kwam ten westen de den Oldenbarneveldsdyk en twee eeuwen
later ten oosten de Koegraszeedyk, waardoor de verovering van den
grond op de golven der zee als een heugelyk feit kan worden geboekt.

Feitelyk was toen, dat is in het begin der vorige
eeuw,het Koegras een polder geworden.

Wat is er na dien tyd nog een massa veranderd !
Waar waren toen de dozynen hofsteden, die thans den bodem sieren ?
Waar waren de honderdtallen stuks vee,die nu aan ons landschap
teekening geven ? En waar bevonden zich de vele kilometers vaarten
en beharde wegen, die voor het tegenwoordig verkeer in den polder
zoo bevordelyk, ja zoo onmisbaar zijn ?

Merkwaardig is het ook dat men eerst het water tot achter de dyken
moest verjagen, voordat aan de behartiging van eigenlyke landbouw-
belangen kon worden gedacht en dat men daarna het water te hulp
moest roepen en door middel van de watermolens op malen ter
bevordering van de vruchtbaarheid van den bodem.

Deze ontwikkeling in den loop der tyden was alleen mogelyk doordat
de eerste particuliere eigenaar, mijn grootvader Mr.P.Loopuyt, met
ruimen blik en onbekrompen wyze daarby gesteund en voorgelicht
door zyn schoonzoon Jhr.Mr.C.van Foreest, den polder in een toestand
gebracht had, waardoor verdere ontwikkeling als vanzelf moest volgen.

Ook den oudvoorzitter van den polder, Jhr.Mr.D.van Foreest,
heeft op krachtige wyze de ontwikkeling van den polder bevorderd.

De stichting van een dorp ligt in de lyn van deze ontwikkeling

De Maatschap, welker leiding aan my is toevertrouwd,
heeft het hare gedaan om dit doel te bereiken.

Gy weet allen dat wy niet geslaagd zouden zyn zonder de welwillende
en krachtige medewerking van den hoofdopzichter, den Heer Mann,
en van onzen vriend Jacob van der Veer.

Dit dorp moet worden het middelpunt van het verkeer van het
maatschappelyk leven in den polder en ik vlei my, dat alle belang-
hebbenden nu of later zullen juichen over zyne wording,
zyn groei en zyn bloei.

Onvoltooid zou ons dorp blijven, indien daaraan ontbrak een gebouw,
gewyd aan geestelyke belangen. Of juister, de kerk is het noodzakelyk
middelpunt van ons dorp en de steenlegging van dit gebouw is in myne
oogen de eigenlyke stichting van deze gemeenschap.

Ik dank den zeer geachten Heer Predikant voor zyne krachtige
medewerking in deze en voor zyne stichtelyke woorden.

Ook onze Maatschap is niet zoo aan stoffelyke belangen gebonden of
zy heeft grooten eerbied voor de hoogere behoeften die in dezen tempel
des vredes bevrediging zullen vinden.

Moge dan in de toekomst uit deze kerk worden mede gedragen woorden
van troost en bemoediging, die de gemeentenaren zullen steunen en
schragen in hun plicht om de belangen van hun gemeenschappelyke
woonplaats, van hun aller dorp, van ons aller "Koegras" te dienen
en te bevorderen.

Zoo zy het !
 

Foto van de net in aanbouw genomen Nederlands Hervormde kerk in Julianadorp in 1909, met
Pieter Loopuyt, (2e van links vanaf de paal, de man met snor en hoge hoed).
.

De, in 1909 nog geheten, Julianakerk korte tijd na de bouw
.
De feitelijke start van de wording van Julianadorp was in october 1906
In 1906, voorafgaand aan bovenstaande toespraak had Pieter Loopuyt al de wording van het nieuw dorp in de Noordkop van Noord Holland in gang gezet met het plan om een kavel bouwgrond aan te kopen van 2,61 Hectare gelegen in de hoek Langevliet - Schoolpad tegenover, de al eerder in 1870 in steen opgetrokken, Eerste Openbare Gemeenteschool (nu langevliet 60). De realisering van het dorp werden begroot op een bedrag van 4500 gulden. Pieter Loopuyt schreef op 30 october 1906 familieleden en bevriende relaties aan, die konden bijdragen aan de financiering van zijn plan. Dat resulteerde in de oprichting een maatschap;
Maatschap ten doel hebbende het verkoopen van
bouwgrond gelegen in den polder "Het Koegras"
Het voorliggende doel was de bewoonbaarheid van de polder Het Koegras te verbeteren. Het beginkapitaal van deze maatschap was 5000,- gulden dat beschikbaar kwam in acht delen van 500 gulden en vier delen van 250 gulden
.
De brief van Pieter Loopuyt van 30 oktober 1906 aan mogelijke
geldschieters die de aanzet was tot de stichting van Julianadorp
Hieronder een beter leesbare tekst van de aanhef van de brief
Vertrouwelijk --- Amice
Hiermede geef ik kennis van een plan dat bij mij bestaat naar
aanleiding van den verkoop van de woning van den heer Poortman
in het Koegras en waarvoor ik hoop uwe medewerking te zullen verkrijgen.
Het plan is om op te richten een kleine combinatie van 9 � 10 personen
met het doel de exploitatie van bouwgrond voor het stichten van
een dorpje in het midden van "Het Koegras".
Aankoop van perceel 9 (hoekstuk de Lange Vliet en Schoolpad) uit
den verkoop van den heer Poortman groot 2,61 Hectare. enz...
Uit de tekst van de brief blijkt o.a. dat het bij dit plan niet ging om
winst te behalen,maar dat het in belang was van de welvaart onder de
ingezetenen van den polder "Het Koegras". Ook een herinnering aan
grootpapa Pieter Loopuyt, de eerst particuliere eigenaar van den polder
"Het Koegras", wilde kleinzoon Pieter Loopuyt aan het nieuwe dorp verbinden.
.
Brief van Pieter Loopuyt 6-12-1906 met kennisgeving
van akte van oprichting van de Maatschap

.
De Twaalf Vennoten van de Maatschap, die werd opgericht op
30 december 1906, met als doel het verkopen van bouwgrond
voor het stichten van een nieuw dorp in Koegras
             
  1.
.. 7.
...
    Maria van Zwijndregt,
weduwe van Jan Loopuyt, te Rotterdam,
moeder van Pieter Loopuyt
.		     Dr. Arius Julius Johannes Kloppert,
koopman te Hilversum
  
.. .          
  2. .
 . 8. .
  
    Christiaan Joannes Vaillant,
medicinae-doctor te Schiedam
echtgenoot van Marie Elisabeth Loopuyt
     Pieter Loopuyt jr.,
koopman te Schiedam
(direkteur van de Maatschap)		  
  .          
  3. .
 . 9.
 
    Mr Hersman Marius Christiaan Poortman
notaris te Schiedam, gehuwd met
mvr. Cornelia Maria Vaillant
     Jonkhr. Mr. Dirk van Foreest
te Alkmaar (foto tekening 1854)
o.a kantonrechter in Schagen
gehuwd met Anna.G.F. v. Leeuwen		  
  .          
  4. .
 . 10 .
  
    William de Wit,
houthandelaar te Utrecht
gehuwd met: Paulina Jacoba Loopuyt
     Michiel de Wit,
houthandelaar te Hilversum
gehuwd met: Johanna Jacoba Loopuyt
  
  .          
  5.


nog geen
afbeelding
. 11
 
    Pieter Cornelis Loopuyt,
arts, te Dordrecht 		    Anna Emilia Claus,
echtgenoot van Pieter Loopuyt jr.		  
  .          
  6. .
 . 12 .
  
    Mr. Albert Antoine Loopuyt,
gemeenteambtenaar in Oosterbeek
     Joan Mees,
ingenieur te Rotterdam
gehuwd met Alida Loopuyt
  
.     .      
.

De handtekeningen van de Vennoten van de Maatschap
 
Brief van P Loopuyt 8 februari 1907 met plattegrond en kostenberaming van het
bouwplan van Julianadorp, van wat hier nog genoemd wordt Loopuytdorp

.

Blauwdruk van de bouwkavels rond het loopuytpark
.

Het aanbod van bouwkavels op een groot bord weergegeven op het Loopuytpark met
op de achtergrond vlnr.rentmeester Maters, hr. Thietbout en mw. Thiebout-Loopuyt
.
Vergunning aanvraag voor het stichten van het nieuwe dorp
"Loopuijt dorp" genoemd, dat in 1909 Julianadorp werd.
 
Bijzondere waardering van koningin Wilhelmina
voor de naamgeving Julianadorp
Pieter Loopuyt vroeg op 20 oktober 1909 aan koningin Wilhelmina toestemming
om het nieuwe dorp in Koegras de naam Julianadorp te geven. Van 1906 tot 1909
werd het Loopuytdorp genoemd, maar vanwege bezwaar binnen de familie Loopuyt
werd gezocht naar een passende naam voor het nieuwe dorp. Toen werd door de
geboorte van prinses Juliana, in 1909, de naam Julianadorp voorgesteld.
De reactie van Koningin Wilhelmina kwam twee weken later, op 3 november 1909.
Koningin Wilhelmina had met grote belangstelling kennis genomen van het
voornemen te komen tot bevordering van de bewoonbaarheid van de polder "Het Koegras"
en zij nam met waardering kennis van het voornemen van belanghebbenden om het
nieuwe dorp Julianadorp te gaan noemen.
Later volgde nog een brief met de nadere toelichting, dat de koningin het voornemen
graag aan de initiatiefnemers overliet en zelf nooit toestemming verleende, maar
gezien het geschrevene zou de maatschap zelf de conclusie kunnen trekken dat
de koningin geen bezwaar maakte.
 
Brief van Pieter Loopuyt aan Koningin Wilhelmina d.d. 20 oktober 1909


 

foto baby prinses Juliana en koningin Wilhelmina
 
Het antwoord van Koningin Wilhelmina d.d. 3 november 1909 op de brief van Pieter Looppuyt

 

de enveloppe van brief van het hof was voorzien van een koninklijk lakzegel
bron : Regionaal Archief Alkmaar
.
Persbericht wording Julianadorp oktober 1909
Met onderstaand persbericht werd in november 1909 landelijk bekend gemaakt, dat in de polder "Het Koegras" (Noord-Holland) op 8 oktober in dat jaar, een nieuw dorp was gesticht met de naam Julianadorp.

Persbericht wording Julianadorp in Nieuws Van Den Dag november 1909
.
Dorpers en bewoners van Koegras werden ge�nformeerd
over hun nieuwe woonplaats
De bewoners van het nieuwe dorp Julianadorp en Koegras werden middels een huis aan huis verspreide aankondiging ge�nformeerd over de naamgeving van hun woonplaats.Het rondschrijven is gedateerd op 8 november 1909 , dat ging redelijk snel na het antwoord van de koningin dat is gedateerd op 3 november 1909.
Aan het gemeentebestuur werd later bekend gemaakt dat het dorp Julianadorp was gesticht. Vanwege de al eerder verkregen positieve reaktie van de koningin kon het bestuur niet anders dan in te stemmen met de wijziging van de naamgeving van Looopuytdorp naar Julianadorp.

Het rondschrijven over de stichting van Julianadorp in 1909
gericht aan de dorpers en Koegrassers
.
Gemeente werd pas op 24 november van de stichting
van Julianadorp in kennis gesteld
Toen de naamgeving van het dorp Julianadorp met instemming van Koningin Wilhelmina definitief was vastgesteld en de bewoners waren ingelicht heeft Pieter Loopuyt ook aan het gemeentebestuur kenbaar gemaakt dat het nieuwe dorp Julianadorp was gesticht. De brief met de kennisgeving is gedateerd op 24 november 1909. Mede door de positieve reaktie van Koningin Wilhelmina kon ook de raad niet anders dan in te stemmen met de nieuwe naamgeving en de stichting van Julianadorp.


Brief aan de Gemeente met kennisgeving stichting Julianadorp
.
Liquidatie van De Maatschap in 1921 met verlies voor de comparanten
Een kleine aanvulling op de stichting van Julianadorp is de be�indiging van de "Maatschap ten doel hebbende het verkopen van bouwgrond gelegen in den polder het koegras". De Maatschap die de aanzet had gegeven tot het stichten van Julianadorp.
In 1911 wilde Pieter Loopuyt de Maatschap opheffen. De bouwkavels waren verkocht of kosteloos verstrekt, zoals de bouwkavels voor het Postkantoor hoek Schoolweg/Langevliet en de kerk met pastorie voor de dominee. Echter er bleek nog aantal vierkante meters van het Loopuytpark kadastraal op naam van de Maatschap te staan. Uiteindelijk werd de Maatschap pas in 1921 geliquideerd. Er zat toen nog een bedrag van rond de duizend gulden in kas. De schuld aan de comparanten bedroeg nog zevenentwintighonderd gulden, hetgeen inhield dat de geldverstrekkers niet al hun geld terug konden krijgen. Pieter Loopuyt maakte het nog meer bijzonder door aan de leden van de Maatschap te vragen of zij, van het bedrag in kas, hun deel terug wilden ontvangen of dat hij het beschikbaar mocht stellen aan het Dirk van Foreestfonds* bedoeld voor armen, weduwen of anderszijds hulpbehoevenden. Een aantal van de leden stemde er mee in om hun deel van het bedrag in kas aan het fonds te schenken, echter anderen wilden hun deel van geld wel graag innen.
* Het beheer van het Dirk van Foreestfonds is in 2017 door dhr. A.A.P.Loopuyt
overgedragen aan een beheerscommissie in Julianadorp.
.
De brief van Pieter Loopuyt (27-12-1921) beteffende liquidatie en
bijzondere financi�le afhandeling van de Maatschap
.
.
.
Pieter Loopuyt verklaarde ook zelf afstand te doen
van het tegoed van de Maatschap en het restbedrag
beschikbaar te stellen aan het Dirk van Foreestfonds

 
Alles overziend kunnen we stellen dat Julianadorp is ontstaan uit idealisme en met veel inzet van Pieter Loopuyt jr.met een aantal, vermogende, goedgezinde, meest familieleden, die allemaal een deel van hun geldelijke bijdrage niet meer terug hebben gezien. De doelstelling van de Maatschap was ook niet om winst te behalen, maar dat er geld op het stichten van het nieuwe dorp moest worden toegelegd, eerst in 1907 het Loopuytdorp genoemd, dat in 1909 de naam Julianadorp kreeg, zal toch ook niet echt de bedoeling zijn geweest.
Om met de woorden van Pieter Loopuyt te be�indigen; Het zij zo
.
Vervolg Pieter Loopuyt, stichter van Julianadorp
Onverwacht meerdere foto's Pieter Loopuyt
Het artikel over de Pieter Loopuyt, en de stichting van Julianadorp, kreeg een onverwacht vervolg. We kwamen in het bezit van enkele voor ons onbekende foto's van Pieter Loopuyt. Eerst ontdekten we op de beeldbank van de gemeente Schiedam een foto met daarop de gemeenteraad van Schiedam in 1905. E�n van de raadsleden was Pieter Loopuyt jr. Na vergelijking van zijn beeltenis met de foto gemaakt bij de eerste steenlegging van de kerk in Julianadorp blijkt Pieter Loopuyt centraal op deze foto te staan, te midden van genodigden en belangstellenden.
De foto van de eerste steenlegging van de kerk was al jaren bekend in Julianadorp, maar bij de huidige bewoners (1912) was niet bekend dat de stichter van Julianadorp daarop zo prominent, deftig in een lakens pak m�t hoge hoed op, stond afgebeeld.

Ook kregen we onverwacht nog foto's toegestuurd van nazaten van Pieter Loopuyt sr. de eerste eigenaar van de polder Het Koegras waarop Pieter Loopuyt jr. met andere familieleden staat afgebeeld.
Verderop in dit kartern kunt u daar meer over lezen.


klik hier voor een uitgebreide beschrijving van Pieter Loopuyt jr (1859-1924)
 
.

Pieter Loopuyt (derde van links) maakt hier deel uit van de gemeenteraad van Schiedam in 1905
.
Foto's toegestuurd door nazaten van Pieter Loopuyt sr.
Bij de bovengenoemde foto van de Schiedamse gemeenteraad bleef het niet, want er volgden nog twee foto's waarop Pieter Loopuyt staat afgebeeld. Die foto's kregen we toegestuurd door mevrouw Schaardenburg, die voor haar man Oscar de Wit, op zoek is naar informatie over de familie Loopuyt . Zij stuurde ons aantal familiefoto's uit een gedateerd fotoalbum beschikbaar gesteld door nazaten van familie De Wit-Loopuyt. Zij zond ons een tweetal foto's die, met toestemming van de familie opgenomen in deze pagina.

Foto van het gezin Jan Loopuyt zoon van Pieter Loopuyt sr. en moeder Maria van Zwijndregt van +/- 1868
met de zusjes Cornelia Mathilda, Johanna Jacoba, Paulina Jacoba, Alida en broertje Jacob met rechts
Pieter Loopuyt jr. zelf . Zijn jongste broertje, Jan Loopuyt, was toen nog niet geboren
.

Foto van +/- 1880 van Pieter Loopuyt (staand rechts) met o.a zusters, broer , zwagers en moeder. Een aantal
van deze personen maakte deel uit van de Maatschap die heeft geleid tot de stichting van Julianadorp
Zittend van vlnr. Johanna Jacoba de Wit-Loopuyt 1861-1929 (echtgenote Michiel de Wit), Jacob Loopuyt 1865-1932/7
Maria Loopuyt-van Zwijndregt moeder 1824-1913, Alida Mees-Loopuyt 1864-1926, Michiel de Wit 1860-1944
Paulina Jacoba de Wit-Loopuyt1862-1955 (echtgenote William de Wit), Anna Emilie (gezelschapsdame van Maria L.)
staand: Jan Loopuyt 1868-1935, Joan Mees 1861-1940, William de Wit 1856-1907, Pieter Loopuyt 1859-1924
.
Gebrandschilderd gedenkraam in kerk geschonken door Pieter Loopuyt
Ter gelegenheid van de inwijding van de kerk op 30 april 1910 heeft Pieter Loopuyt een prachtig gebrandschilderd gedenk- raam geschonken.
Het raam is aangebracht in zuidgevel van de Ontmoetingskerk ter herinnering aan de geboorte van Prinses Juliana en de Stichting van Julianadorp in 1909.
De tekst die op het raam is aangebracht luidt:
(buitenste ring)
AANGEBODEN P.LOOPUYT
TER GELEGENHEID VAN DE INWYDING
der KERK OP 30 APRIL 1910

(binnenste twee ringen, boven)
TER HERINNERING AAN DE GEBOORTE VAN
H.K.H. PRINSES JULIANA DER NEDERLANDEN.

(binnenste twee ringen, onder)
EN AAN DE STICHTING VAN
JULIANADORP A.D. MCMIX.

noot: Op het ontwerp het is het jaar MCMXX (1920) te lezen. Dat is In afwijking met het jaar MCMIX (1909) dat op het definitieve raam is aangebracht.


Het gedenkraam is ontworpen en vervaardigd
door J.W.Gips, glasschilder te s'Gravenhage
.

Het in de Ontmoetingskerk aangebrachte gedenkraam geschonken door Pieter Loopuyt jr.
.
Enkele Foto-s van vroeger en nu

De eerste steenlegging van de kerk door Pieter Loopuyt (midden) met links van hem,
half achter de paal, opzichter H.G.T.Mann, ontwerper van de kerk
onder: de gehele foto

De eerste steenlegging van de kerk in Julianadorp met een duidelijk tijdsbeeld van de
verhoudingen binnen de dorpse samenleving in 1909. De bestuurders in pak met hoge hoed
en bolhoedje en met schoenen aan en het "gewone" volk met pet en op klompen.
.

De Ontmoetingskerk in 1912 toen nog Julianakerk genoemd
.

De Ontmoetingskerk anno 2012
.
.

een blik op het Loopuytpark in 2011 tijdens een zomerpleinfeest
.
.
 
 
Deze pagina is samengesteld voor de website
Julianadorp Parel van deKop
e-mail: parelvandekop@debvj.nl
oktober 2013