Aanzet voor bedijking van de polder Het Koegras 1816/1817
en het graven van het Groot Amsterdams Kanaal (nu Noord-Hollandskanaal )
Kanalenkoning Willem I
Het Noord-Hollands Kanaal werd van 1817 tot 1824 in opdracht
van Koning Willem I (Koning van 1815-1840) aangelegd.
Omdat hij in heel Nederland veel kanalen heeft laten
graven werd Koning Willem I ook wel de kanalenkoning
genoemd.
Het Noord-Hollands Kanaal maakte, via Amsterdam en
Maastricht deel uit van de vaarverbinding tussen Den Helder
en Luik, die in1850 gereed kwam.
De vaarverbinding over land werd gerealiseerd ter bevordering
van de nationale eenheid van Noord Nederland (het huidige
Nederland) en Zuid Nederland (nu België) en was bedoeld als
economische impuls voor het Nederlandse Rijk.
Het Noord-Hollands Kanaal diende ook als vervangende
vaarroute naar Amsterdam, die tot dan over de Zuiderzee
(nu IJsselmeer) liep, maar vanwege aangroeiende zand-
banken niet meer goed begaanbaar was voor grote schepen.
Het kanaal werd aangelegd als een tolkanaal. Bij bruggen
en sluizen moesten tolgelden worden afgedragen.
Het Noord-Hollands Kanaal werd aangelegd voor, naar
schatting achteraf, 11 tot 12,5 miljoen gulden.
Het economisch voordeel voor de Nederlandse Staat viel
zwaar tegen. De Staat der Nederlanden ging in die jaren
onder een zware schuldenlast gebukt en om de kosten
van aanleg van genoemde vaarroute af te dekken werd
besloten staatsdomeinen aan particulieren te verkopen .
Eén van die domeinen betrof de polder Het Koegras
dat in 1849 van de Nederlandse Staat overging naar de
bankier/ politicus Pieter Loopuyt uit Schiedam
die de polder kocht voor 689.951 gulden.

Koning Willem I, de kanalenkoning,
Koning Willem I kondigde in 1817 staatslening aan voor aankoop en bedijking van Koegras
Wij WILLEM, BIJ DE GRATIE GODS, KONING DER NEDERLANDEN ,
PRINS VAN ORANJE, GROOT HERTOG VAN LUXEMBURG, enz,enz,enz
kondigde op 28 januari 1817 een staatslening aan, voor de beveiling tegen het zeegeweld,
de aankoop van de zandgronden van Het Koegras en de bedijking van Koegras,
ten bedrage van één miljoen en een honderd en achttien duizend gulden.
De aankondiging van deze lening was de start van het realiseren van de polder Het Koegras.
Gelijkertijd werd melding gemaakt van het voornemen tot het graven van een kanaal,
een deel van het Groot Amsterdams kanaal (het huidige Noord-Hollandskanaal),
dat onderdeel zou gaan uitmaken van een handels-vaarroute van Den Helder tot aan
de stad Luik in België. Uit de opbrengst van het kanaal, gelden voor doorvaart en
sluisgelden zou de lening worden terugbetaald. (Die opbrengst viel later zwaar tegen).
De staatslening had een looptijd van 8 jaar (1817-1824) en werd uitgezet met een
rente van zes procent per jaar.
De bedoeling was, nadat Koegras was drooggelegd, de polder al gauw weer te verkopen aan
particulieren. Echter dat gebeurde pas in 1949, na aandringen van meerdere personen
die de koning herinnerden aan zijn eerder voornemen en aan de nagenoeg lege schatkist van
de staat. In 1949 werd koopman Pieter Loopuyt uit Schiedam de nieuwe particuliere eigenaar
van de bedijkte nieuwe polder Het Koegras voor 679.000 gulden. Hetgeen een fikse bijdrage vormde voor de onkosten van de drooglegging van de polder Het Koegras.
Op 4 november 1817 werd Den Helder en Koegras vereerd met een bezoek van Koning
Willem I samen met zijn zoon Willem Frederik, die de vorderingen van het bouwen van de
Koopvaardersschutsluis kwam bekijken en vervolgens met een overdekte oorlogssloep een
vaartocht maakte op het deel van het Groot Amsterdams Kanaal ter hoogte van Koegras
tot aan de Zijperdijk, waar hij de werkzaamheden in ogenschouw nam. Hij vervolgde daar
zijn weg naar "T Zand. Vandaar reisde hij terug naar de Haag.
Uit dit bezoek mag worden afgeleid, dat de Koning zelf zeer betrokken was bij de
totstandkoming van Noord-Hollandskanaal. Hij volgde de vorderingen intensief.
 

Nieuwe Bedijking van Buiten Velden van Het Koegras, ontwerp Jan Blanken in 1814
 
De Aankondiging van de Staatslening voor
aankoop en bedijking van Koegras in 1817




de zanden van Koegras vóór aanleg van de bedijking in 1817

 
klik hier voor de Brochure van de bedijking en drooglegging van de polder Het Koegras (1817)
geschreven door polderopzichter H.G.T. Mann (1850-1934)
 
 
deze pagina is gemaakt voor de website
Julianadorp Parel van de Kop
aangepast dd. januari 2015
http://www.julianadorp-parelvandekop.nl
email: julianadorp@hotmail.com
copyright Julianadorppromotie '95